بررسی اثر سموم حشره کش، علف کش و قارچ کش بر برخی پارامترهای مورفولوژیکی، آناتومیکی و فیزیولوژیکی برنج رقم گوهر (sa13)

با توجه به افزایش روز افزون سرانه ی مصرف برنج در سراسر جهان و همچنین گسترش کاربرد آفت کش های مختلف جهت افزایش تولید محصولات، آزمایشی به منظور تعیین باقیمانده ی آفتکش و بررسی اثرات جانبی آن بر روی پارامترهای مختلف برنج رقم گوهر (sa13)، به صورت طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار، در موسسه ی تحقیقات برنج کشور واقع در شهر رشت طراحی شد. در این پژوهش، رقم مورد بررسی با سه آفت کشی که به طور معمول در مزارع برنج شمال کشور (حشره کش دیازینون، علف کش بوتاکلر و قارچ کش تری سیکلازول) استفاده می شوند، در کرت های مجزا، با غلظت مجاز توصیه شده برای این سموم، تیمار شدند. نمونه برداری ها پس از دوره ی کارنس سموم و در مراحل مختلف رشدی گیاه (رویشی، زایشی و رسیدگی) و از تمامی بخش های برنج شامل ریشه، برگ، ساقه و دانه انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که باقیمانده ی حشره کش دیازینون در دانه ی سفید رقم گوهر برنج به مقدار 0.076 میلی گرم بر کیلوگرم (ppm) و قارچ کش تری سیکلازول نیز پایین تر از حد تشخیص می باشد. در بررسی اثرات این سموم بر جذب عناصر معدنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیز مشاهده شد که حشره کش دیازینون در تمامی مراحل و اندام های گیاهی، به استثنای جذب نیتروژن در دانه ی با شلتوک، اثری افزایشی در جذب عناصر داشته که این افزایش برای فسفر دانه ی با شلتوک و پتاسیم ساقه ی مرحله ی زایشی معنی دار بود. علف کش بوتاکلر نیز در مراحل اولیه ی رشد و در تمامی بخش های گیاه سبب کاهش جذب عناصر شده که این اثر کاهشی برای نیتروژن و فسفر دانه ی با شلتوک و همچنین میزان جذب پتاسیم ساقه ی مرحله ی زایشی معنی دار بود. همچنین، جذب عناصر نیتروژن و فسفر دانه ی با شلتوک نیز تحت تاثیر این قارچ کش تری سیکلازول کاهش معنی دار ی یافت. پارامترهای مورفولوژیکی و آناتومیکی مورد بررسی در این پژوهش، به استثنای قطر آوند آبکش در تیمارهای مربوط به دیازینون و تری سیکلازول، تفاوت معنی داری را نشان ندادند.